Toυ

Σ�?μερα οι χριστιανοί συντοπίτες μας γιορτάζουν το «θαύμα» της αφυλετικ�?ς σύλληψης-δηλαδ�? σύλληψης δίχως σεξ –που σύμφωνα με αδιασταύρωτες πληροφορίες-συνέβη σε μια νεαρ�? Εβραιοπούλα στα Κατεχόμενα πριν από περίπου 20 αιώνες. Όμως ακόμα και αν συνέβη το γεγονός κάθε άλλο παρά «θαύμα» είναι. Αντίθετα η παρθενογένεση είναι μία αρκετά διαδεδομένη στην...
φύση στρατηγικ�? αναπαραγωγ�?ς.
Πάρτε π.χ. μία περίπτωση παρθενογένεσης που πραγματοποι�?θηκε στον ζωολογικό κ�?πο Witchita στην πολιτεία του Κάνσας των ΗΠΑ πριν μερικά έτη. Μάλιστα αυτ�?  η παρθενογένεση είναι απόλυτα διασταυρωμένη καθώς, σε αντίθεση με την προηγούμενη, επιβεβαιώθηκε από όλα τα διεθν�? ειδησεογραφικά πρακτορεία. Οι ζωοφύλακες έπαθαν το σοκ της ζω�?ς τους όταν ανακάλυψαν αυγά μέσα στο κλουβί της σαύρας Komodos. Πρόκειται για μια μεγάλη σαύρα που κατάγεται από την Ινδοκίνα. Αυτά τα αυγά –δυο από τα οποία είχαν εκκολαφθεί -είχαν γεννηθεί από ένα θηλυκό που δεν είχε δει αρσενικό για περίπου μια δεκαετία .Μια ανάλογη περίπτωση είχε αναφερθεί στην Βρετανία το περασμένο έτος. Φαίνεται ότι αυτές οι σαύρες χρησιμοποιούν κατά καιρούς την παρθενογένεση ως στρατηγικ�? αναπαραγωγ�?ς. �?ο έμβρυο όπως συμβαίνει στις περιπτώσεις άφυλης αναπαραγωγ�?ς είναι γενετικός κλώνος της μητέρας.
Οι σαύρες Komodos-καθώς και πολλά ψάρια, αμφίβια και ερπετά-χρησιμοποιούν πολλά αναπαραγωγικά τεχνάσματα. Έτσι π.χ. αποθηκεύουν σπέρμα το οποίο χρησιμοποιούν όταν οι συνθ�?κες είναι ευνοϊκές. Απ’ αυτ�? την άποψη οι σαύρες θα μπορούσαν να είχαν γονιμοποιηθεί από το σπέρμα ενός αρσενικού με τον οποία είχαν κάνει παρέα στο παρελθόν. Όμως μια ανάλυση του DNA των «θαυματουργών εμβρύων» έδειξε ότι όλο το DNA τους προ�?ρχετο από το θηλυκό.Η «επιλεκτικ�?» παρθενογένεση έχει παρατηρηθεί και σε άλλα είδη τα τελευταία χρόνια. Ορισμένες άλλες σαύρες παράγουν καμιά φορά απογόνους με αυτό τον τρόπο. Σε ορισμένα είδη γκέκο (τροπικά σαμιαμίδια) τα αρσενικά είναι ανύπαρκτα. �?α θηλυκά γεννούν αυγά τα οποία είναι γενετικά πανομοιότυπα με την μητέρα που προηγ�?θηκε αλλά και με τις κόρες που θα ακολουθ�?σουν. Επίσης ορισμένες αφιδες (μελιγρα) γεννούν ορισμένες φορές κόρες χωρίς να έχουν κάνει σεξ ενώ τον υπόλοιπο καιρό ζευγαρώνουν κανονικά και αποκτούν γιους. Σε ένα είδος σαλιγκαριού που ζει στις λίμνες της Νέας Ζηλανδίας οι πληθυσμοί με αφυλετικη αναπαραγωγ�? ουσιαστικά ζουν δίπλα με αυτούς που αναπαράγονται με σεξ.
Αξιοσημείωτη είναι και η περίπτωση ενός  θηλυκού σφυροκέφαλου καρχαρία  που βρίσκεται στον Ζωολογικό Κ�?πο της Ομάχα στην πολιτεία της Νεμπράσκα. Αυτός ο καρχαρίας  γέννησε πρόσφατα μια απόγονο χωρίς και εδώ την συμβολ�? του αρσενικού. Η περίπτωση του καρχαρία είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα για εμάς τους ανθρώπους διότι προερχόμαστε από ένα κοινό πρόγονο που έζησε πριν  από 400 εκατομμύρια χρόνια.
Όμως οι ζωολόγοι κάθε φορά που αντιμετωπίζουν μια περίπτωση παρθενογένεσης δεν καίνε θυμιατά ούτε αρχίζουν τους ψαλμούς. Πρόκειται για ένα σπάνιο μεν άλλα φυσικό  φαινόμενο: «Όπως υπάρχει σεξ χωρίς αναπαραγωγ�? έτσι υπάρχει και αναπαραγωγ�? χωρίς σεξ» γράφει  η καθηγ�?τρια βιολογίας Μάρλε  Ζουκ  στο βιβλίο της  «Γεμάτοι Ζω�?: Φιλικά σκουλ�?κια, μικρόβια που χαρίζουν υγεία και αφροδισιακά παράσιτα» (εκδ ΑΒΓΟ)
Η ποικιλία σε αναπαραγωγικές στρατηγικές που βρίσκουμε στο ζωικό βασίλειο ξεπερνά κάθε όριο φαντασίας επισημαίνει με τη σειρά του ο γνωστός καθηγητ�?ς ιχθυολογίας του Πανεπιστ�?μιου του Σικάγο Neil Shubin. Η κλωνοποίηση-το αποτέλεσμα της παρθενογένεσης-είναι μια παλιά στρατηγικ�? την οποία έχουν εφεύρει τα ζώα πολύ πριν την εφεύρουν οι επιστ�?μονες. Είναι ένας από τους πολλούς τρόπους που χρησιμοποιούν διαφορα είδη για να αναπαραχθούν σε ένα δύσκολο και επικίνδυνο κόσμο.
Απ’ αυτ�? την σκοπιά το βαθύτερο νόημα του «Ευαγγελισμού της Θεοτόκου» ίσως να είναι ότι στο βωμό της αναπαραγωγ�?ς τα πάντα επιτρέπονται: «Δεν υπάρχει ένας και μοναδικος τρόπος» γραφει ο Shubin «με τον οποίο τα έμβια όντα γεννούνται, αναπτύσσονται και διαμορφώνουν το φύλο τους. �?πάρχουν πολλοί τρόποι. Δυστυχώς εμείς οι άνθρωποι φαίνεται να το ξεχνάμε αυτό όταν αναφερόμαστε στην φύση για να μας καθοδηγ�?σει στις δύσκολες επιλογές που αντιμετωπίζουμε όπως π.χ. αν η ζω�? αρχίζει στην σύλληψη η ποια είναι η σωστ�? δομ�? της οικογένειας. Σε όλες αυτές τις διαμάχες και οι δυο πλευρές θεωρούν ότι γνωρίζουν τι είναι το ‘φυσικό’. Όμως αν κρίνουμε από τους Komodos, τις σαύρες και τους καρχαρίες, η απάντηση φαίνεται να  είναι ότι για την αναπαραγωγ�? τα πάντα επιτρέπονται».